แนวคิดลดวันทำงานลงเหลือ 4 วันต่อสัปดาห์ เป็นกระแสที่กำลังขยายตัว

การทำงาน 5 วันต่อสัปดาห์เป็นแนวปฏิบัติทั่วไปที่ดำเนินมายาวนานทั่วโลก แต่ในขณะนี้ มีบริษัทจำนวนมากขึ้นที่กำลังคิดใหม่เกี่ยวกับแนวปฏิบัตินี้

แนวคิดใหม่ที่อยู่ในกระแสขณะนี้คือ การลดวันทำงานลงเหลือ 4 วัน หรือ 32 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ โดยนิวซีแลนด์ ออสเตรเลีย และแคนาดาได้ทดลองไปแล้วก่อนหน้า ในขณะที่สหราชอาณาจักรและสหรัฐฯ จะเริ่มทดลองใช้ในปีนี้ ขณะเดียวกัน บริษัทเทคโนโลยีรายใหญ่บางรายได้ประกาศใช้นโยบายลดวันทำงานในแต่ละสัปดาห์ลงแล้วอย่างถาวร 

กระแสที่เกิดขึ้นนี้ มีความเกี่ยวพันกับการที่บริษัท/องค์กรต่างๆ ทั่วโลกเน้นให้ความสำคัญมากขึ้นกับการมีพลานามัยและสุขภาวะที่ดีของพนักงาน หลังจากที่สถานการณ์โรคระบาดได้ทำให้ผู้คนจำนวนมากปรับเปลี่ยนรูปแบบการใช้ชีวิตและมีความคาดหวังที่เปลี่ยนไปเกี่ยวกับการทำงาน

ลี แดเนียลส์ หัวหน้าหน่วยธุรกิจบริการด้านสถานประกอบการภาคพื้นยุโรป ของบริษัทที่ปรึกษาและบริการด้านอสังหาริมทรัพย์ JLL กล่าวว่า “ผู้คนต้องการความยืดหยุ่นและมีเวลาจัดการเรื่องส่วนตัวมากกว่าเดิม ดังนั้น บริษัทที่สามารถลดวันทำงานลงหนึ่งวันในสัปดาห์ มีโอกาสที่จะรักษาหรือดึงดูดบุคคลากรที่มีคุณภาพให้อยู่หรือเข้ามาทำงานกับองค์กรได้มากขึ้น”

รายงานการวิจัยของ JLL ที่มีชื่อว่า Regenerative Workplace ระบุว่า 60% ของพนักงานในบริษัทต่างๆ คาดหวังให้องค์กรของตนสนับสนุนให้พนักงานใช้เวลาทำงานและเวลาการใช้ชีวิตส่วนตัวได้อย่างมีสมดุล และ 71% คาดหวังให้บริษัทให้ความช่วยเหลือในการบริหารจัดการปริมาณงานที่ต้องทำ

บริษัทที่ไม่สามารถตอบสนองความคาดหวังเหล่านี้ได้ อาจต้องพบกับความเสี่ยง ทั้งนี้พบว่า พนักงานของบริษัทในสหราชาอาณาจักรและสหรัฐฯ มีการลาออกจากงานเดิมเพิ่มสูงขึ้นเป็นประวัติการณ์ เพื่อไปทำงานใหม่ที่สอดรับกับความคาดหวังของตัวเองมากกว่า

แม้ในขณะนี้ การให้พนักงานทำงาน 4 วันต่อสัปดาห์จะเป็นเพียงแนวคิดที่ยังไม่ได้ถูกนำไปใช้จริงในหมู่บริษัทส่วนใหญ่ แต่มีบริษัทจำนวนไม่น้อยที่กำลังติดตามศึกษาว่า บริษัทที่อยู่ระหว่างการทดลองใช้แนวคิดนี้ จะได้ผลลัพธ์อย่างไร

“บริษัทส่วนใหญ่ต้องการรอดูว่า การลดวันทำงานลงจะช่วยทำให้พนักงานทำงานได้มีประสิทธิผลมากขึ้นจริงหรือไม่ ในขณะที่บริษัทที่เริ่มการทดลองไปแล้ว รายงานว่า การลดวันทำงานลงเหลือ 4 วันต่อสัปดาห์ช่วยเพิ่มประสิทธิผลการทำงานของพนักงานได้จริง” นายแดเนียลส์กล่าว

ไอซ์แลนด์เป็นประเทศที่มีการลดชั่วโมงทำงาน โดยการศึกษาที่กินเวลา 5 ปี เผยให้เห็นว่า ชั่วโมงทำงานที่สั้นลงและประสิทธิผลการทำงานมีความสัมพันธ์กันอย่างชัดเจน นอกจากนี้ พบว่า พนักงานมีพลานามัยและสุขภาวะที่ดีขึ้น เนื่องจากมีเวลามากขึ้นในการพักผ่อน ออกกำลังกาย และมีปฏิสัมพันธ์กับครอบครัวและเพื่อนฝูง  ซึ่งทั้งหมดนี้ เป็นการช่วยเติมพลังและแรงบันดาลใจในการทำงาน

อย่างไรก็ดี การลดวันทำงานในสัปดาห์อาจเป็นเรื่องที่ทำได้ยากสำหรับธุรกิจบางประเภท อาทิ โลจิสติกส์ และโรงแรม ที่ต้องเปิดให้บริการทุกวัน ซึ่งหมายความว่า จะจำเป็นต้องใช้พนักงานจำนวนมากขึ้นเพื่อให้ธุรกิจดำเนินได้ตามปกติ

นอกจากนี้ แม้บริษัทจะลดชั่วโมงการทำงานของพนักงานลง แต่อาจยังคงมีพนักงานจำนวนมากที่อาจต้องเร่งทำงานให้เสร็จจนนำไปสู่ภาวะ Burnout หรือหมดแรง แม้จะมีวันทำงานลดลงก็ตาม

ดังนั้น สิ่งสำคัญคือ พนักงานควรมีทางเลือกและความยืดหยุ่นในการทำงานตามความจำเป็นของแต่ละคน เพื่อให้สามารถบริหารจัดการเวลาที่ใช้ในการทำงานและการใช้ชีวิตส่วนตัวได้อย่างมีสมดุลมากขึ้น

สำหรับบริษัทที่ตัดสินใจใช้นโยบายลดการทำงานลงเหลือ 4 วันต่อสัปดาห์ การมีข้อกำหนดที่ชัดเจนเกี่ยวกับสิ่งที่บริษัทคาดหวังจากพนักงาน จะสามารถช่วยลดความเสี่ยงเกี่ยวกับการดำเนินงานได้ไม่ตรงตามเป้าหมาย หรือการต้องให้พนักงานทำงานเกินเวลาหรือวันทำงาน

เทคโนโลยีเป็นอีกหนึ่งปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้พนักงานทำงานได้เต็มประสิทธิภาพมากขึ้น อาทิ การนำซอฟต์แวร์สำหรับการทำงานอัตโนมัติเข้ามาใช้ อาจช่วยลดเวลาที่ต้องเสียไปกับการทำงานด้านธุรการลงได้ ทำให้พนักงานสามารถมีเวลาทำงานหลักที่สำคัญหรือเร่งด่วนมากกว่า ส่วนการใช้เทคโนโลยีเสมือนจริงจะช่วยให้พนักงานสามารถทำงานร่วมกันเป็นทีมได้ง่ายขึ้นและทำงานได้เสร็จ แม้อาจจะอยู่ต่างสถานที่กัน

หลายบริษัทที่กำลังพยายามแสวงหาแนวทางการทำงานที่จะช่วยรักษาหรือดึงดูดบุคคลากรที่มีความสามารถ จะต้องพิจารณาว่า อะไรคือสิ่งที่จะช่วยตอบโจทย์สำหรับบุคคลากร ซึ่งมีแนวโน้มมากขึ้นที่จะเลือกงานที่มีความยืดหยุ่นและสอดคล้องกับความคาดหวังของตนเอง

นายแดเนียลส์กล่าวว่า “ทรัพยากรมนุษย์มีความสำคัญต่อธุรกิจทุกประเภท ทั้งนี้ แม้จะไม่มีสูตรตายตัวที่จะช่วยให้พนักงานในแต่ละองค์กรรู้สึกถึงการมีส่วนร่วม มีความสุข และพลานามัยที่ดี แต่หลายบริษัทที่ประยุกต์ใช้แนวคิดใหม่สำหรับวิถีการทำงาน อาทิ การอนุญาตให้พนักงานทำงานที่ออฟฟิศสลับกับการทำงานที่บ้าน หรือการลดวันทำงานลงเหลือ 4 วันต่อสัปดาห์ มีแนวโน้มที่จะประสบชัยชนะมากกว่าในสงครามการแย่งชิงบุคคลากรที่มีคุณภาพซึ่งแสวงหาความมีอิสระ เป้าหมาย ความยืดหยุ่น การได้รับอำนาจในการทำหน้าที่ และความรู้สึกได้รับการเติมเต็ม”